၀ိညာဏဌိတိ၊ တည္ရွိခုနစ္ပါးအေၾကာင္းကုိ မေျပာခင္ သုံးဆယ့္တစ္ဘုံအေၾကာင္းကုိ တင္ျပမွသာလွ်င္ စာ႐ႈသူအေနျဖင့္ ၀ိညာဏဌိတိကုိ ေကာင္းစြာနားလည္ႏုိင္ပါမည္။ ဒါေၾကာင့္ ေရွးဦးစြာ သုံးဆယ့္တစ္ဘုံ အေၾကာင္းကုိ တင္ျပေပးပါမည္။ ထုိသုံးဆယ့္တစ္ဘုံကား…….
၁.အပါယ္ဘံု -၄
၂-လူဘုံ-၁
၃-နတ္ဘံု -၆
(ယင္းသုံးဘုံကုိ ေပါင္းၿပီး ကာမဆယ့္တစ္ဘုံဟုလည္း သုံးပါေသးသည္)
၄-ရုပ္နာမ္ရွိ(ရူပ)ဘုံ -၁၅
၅-၇ုပ္သက္သက္ရွိ(အသညဘတ္)ဘုံ -၁
၆-နာမ္သက္သက္ရွိ(အရူပ)ျဗဟၼာဘံု -၄ အားျဖင့္
ေပါင္း ၃၁ ဘံု ျဖစ္ပါတယ္။
တဖန္ သံုးဆယ့္တစ္ဘံု၏တည္ေနရာ တည္ေနပံုကို ေျပာျပခ်င္ပါေသးသည္။ ေယဘုယ်နည္းအားျဖင့္ လူတိုင္း ၃၁ ဘံုတြင္ က်င္လည္ ခဲ့ဖူးၾကသည္မွာ အေသအခ်ာပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ငရဲဘံု ၈ ဘံု
သိဥၨိဳစ္း၊ ကာလသုတ္၊ သံဃၤာတ၊ ေရာရု၀ ၊ မဟာေရာရု၀။ ။ တာပန ၊ မဟာတာပန ၊ အ၀ီစိ ငရဲ တို ့ျဖစ္သည္။ ယင္း ၈- ဘံုကို ေပါင္းၿပီး ငရဲဘုံ ဟု ဘံုတစ္ဘံု အျဖစ္ ေခၚေ၀ၚပါသည္။
တစ္ခ်ိဳ႕ ပါဠိမ်ား၌ ငရဲ ၊ တိရိစၦာန္၊ ျပိတၱာ ဟုအပါယ္သံုးဘံုသာ ေဟာျပ၏။ အသူရကယ္ကို တာ၀တိသာနတ္တို႔တြင္ ေရာသြင္း၍ ထိုသို႔ သံုးဘံုသာ ေဟာျပဟန္တူသည္။ အမ်ားေသာအားျဖင့္ကား အပါယ္ေလးဘံုသာဟု ေခၚေ၀ၚၾကသည္။
ယင္းတုိ႔၏ တည္ေနရာကား ကမၻာေျမျပင္မွေအာက္္ ယူဇနာတစ္ေသာင္းငါးေထာင္ ကြာေ၀းေသာအရပ္၌ သိဥၨိဳစ္း ငရဲတည္ရွိ၏။
ယင္း၏ေအာက္ အဆင့္ဆင့္၌ယူဇနာ တစ္ေသာင္းငါးေထာင္စီျခားကြာေ၀း၍ ကာလသုတ္ စေသာ က်န္ငရဲဘံုမ်ား အဆင့္ဆင့္ တည္ရွိၾကပါသည္။
ငရဲဘံုတြင္ မီးဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေလာင္ေနေသာ သံေျမမ်ား၊ က်ိဳက္က်ိဳက္ဆူ ပြက္ေနေသာ ေရမ်ားရွိ သည္ဟု က်မ္းဂန္ တို ့ ၌ ျပဆိုထားပါသည္။သိပၸံပညာရွင္တို႔က ကမၻာေျမ၏ထုထည္သည္ မိုင္သန္းေပါင္း နွစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္း ရွိသည္။ ေျမျပင္မွ ၆၆ မိုင္ခန္႔ထူေသာ ေက်ာက္လႊာၾကီးနွစ္ထပ္အတြင္း ၌ အရည္ေပ်ာ္ေနေသာ သံနစ္ကဲလ္ နွင္ ့ ကိုေဘာလ္ သတၱဳမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္။ကမၻာ၏ဗဟိုခ်က္သည္ အရည္ေလာ အစိုင္အခဲေလာ—-ဟူ၍ ယေန ့ထိ သိပၸံပညာရွင္တို ့ မေျပာနိုင္ၾကေသးေပ။
အပါယ္ဘံုသားတို ့သည္ သက္တမ္းသတ္မွက္ခ်က္မရွိ ျပဳလုပ္ခဲ ့ေသာ အကုသိုလ္ကံ အနည္းအမ်ား အလိုက္ ခံေနၾကရေလသည္။
တိရစၦာန္ဘံုကား သီျခားမရွိ လူတို ့ဘံု၌ပင္ေနၾကေလသည္။တိကစၦာန္တို ့၏အစုေ၀းကုိ တိရစၦာန္ဘံု ဟုေခၚေ၀ါျခင္းျဖစ္သည္။
ျပိတၱာတို႔ကား ေတာၾကီးေတာင္ၾကီး စသည္တို႔၌ ေနထိုင္ၾကသည္။ ယင္းတုိ႔ကို လူတို ့မျမင္နိုင္ၾကေခ်။ ယင္းတုိ႔က ကိုယ္ထင္ျပမွသာျမင္ၾကရသည္။ ယင္းတို႔သည္လူတို႔ေလာက္ဘုန္းကံ မၾကီး ၍ေျခာက္လွန္ ့၍လည္း ေၾကာက္လန္ ့စရာ မလိုေပ။
ဤလူ႔ဘံု၏အထက္ ယူဇနာ ေလးေသာင္းနွစ္ေထာင္ ေ၀းေသာအရပ္ (ယုဂႏၶိဳရ္ေတာင္ထိပ္)၌ စတုမဟာ ရာဇ္ရွိ၏။ နတ္ေျခာက္ဘံုအနက္ ေအာက္ဆံုးဘံုျဖစ္သည္။ စတုမဟာရာဇ္အထက္ယူဇနာေလးေသာင္း နွစ္ေထာင္ေ၀းေသာ အရပ္(ျမင္းမိုရ္ေတာင္ထိပ္) ၌တာ၀တိ ံသာ နတ္ျပည္၊ ယင္းအထက္ ယာမာ ၊ တုသိတာ ၊ နိမၼာနရတိ ၊ ယင္းအထက္ ပရနိမၼိတ၀သ၀တၱီနတ္ဘံုတို ့သည္ ယူဇနာ ေလးေသာင္း နွစ္ေထာင္ စီျခာင္းကြာလ်က္ အဆင္ ့ဆင္ ့တည္ရွိၾကသည္။
ပရနိမၼိတ၀သ၀တၱီနတ္ဘံု၏ အထက္ ယူဇနာငါးသန္းငါးသိန္းရွစ္ေထာင္ေ၀းေသာ အရပ္၌ေအာက္ ဆံုး ျဗဟၼာဘံုသံုးဘံု သည္ေဘးတိုက္ စီတည္ရွိ၏။ ျဗဟၼာပါရိသဇၨာ၊ျဗဟၼာပုေရာဟိတာ၊ မဟာျဗဟၼာဘံု တုိ ့ျဖစ္သည္။ ယင္းတို ့ကို ပထမ စ်ာန္ သံုးဘံုဟုေခၚသည္။
ပထမစ်ာန္သံုးဘံုအထက္ ယူဇနာ ငါးသန္း ငါးသိန္း ရွစ္ေထာင္ေ၀းေသာအရပ္၌ ပရိတၱာဘာ၊အပၸမာဏဘာ၊ ဘာဘႆရာ ဟူ၍ ဒုတိယ စ်ာန္ သံုးဘံု တေျပးညီ ေဘးတိုက္တည္ရွိၾကသည္။ ယင္းအထက္ေဖာ္ျပပါ အတိုင္းအကြာအေ၀းတူညီေသာ အရပ္၌ ပရိတၱသုဘာ၊ အပၸမာဏသုဘာ၊ သုဘကိဏွာ မည္ေသာ တတိယ စ်ာန္ ဘံုတုိ ့ေဘးတိုက္ တည္ရွိၾကသည္။
ယင္းေဖာ္ျပပါအတိုင္း အကြာအေ၀းတူညီေသာအရပ္ ၌ ေ၀ဟပၸိဳလ္ဘံု၊ အသညသတ္ဘံု နွင့္ သုဒၶါ၀ါသ ငါးဘံုတို ့ တစ္ေျပးညီ တည္ရွိၾကသည္။ ယင္းခုနစ္ဘံုကို စတုတၳစ်ာန္ ဘံုဟုေခၚ၏။ ထုိတြင္ အသညသတ္ဘံုရွိ ျဗဟၼာမ်ားကား ရုပ္သာ ရွိ၍ နာမ္ မရွိေပ။
စတုတၳစ်ာန္ ခုနစ္ ဘံု၏အထက္ ယူဇနာ ငါးသန္း ငါးသိန္း ရွစ္ေထာင္ ေ၀းေသာ အရပ္ မွစ၍ အာကာသာ နဥၥာယတနဘံု၊ ၀ိညာဏဥၥာယတနဘံု၊ အာကိဥၥညာယတနဘံု နွင့္ ေန၀သညာနနာသညယတနဘံု တို ့သည္ ယူဇနာ ငါးသန္းငါးသိန္း ရွစ္ေထာင္ စီ ထက္ေအာက္ ျခားကြာလ်က္ အဆင္ ့ဆင္ ့တည္ရွိၾကသည္။ ယင္းေလးဘံု ကို အရူပ (ရုပ္မရွိ၊ နာမ္သာရွိ) ျဗဟၼာဘံု ဟုေခၚပါသည္။
ေဖာ္ျပပါ ရုပ္သက္သက္ တစ္ဘံု၊ နာမ္သက္သက္ ေလးဘံု မွတစ္ပါး က်န္ျဗဟၼာ ဘံု ၁၅ ဘံုသည္ ရုပ္နာမ္ အစံုရွိ ျဗဟၼာဘံုမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ေဖာ္ျပခဲ ့သည္ ့ အထက္ဆံုး ျဗဟၼာဘံု နွင္ ့ လူ ့ဘံုသည္ ယူဇနာ ေပါင္း ၂၂၂.၂၈၄.၀၀၀ (နွစ္ကုေဋ နစ္သန္း နွစ္သိန္း ရွစ္ေသာင္း ေလးေထာင္ ) ကြာေ၀းသည္။
ဤသည္တို႔မွာ သာသနာေတာ္ျပန္ ့ပြားေရး ဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာေကာင္းတစ္ေယာက္ စာအုပ္မွျဖစ္ပါသည္။ အခုေလာက္ဆုိရင္ သုံးဆယ့္တစ္ဘုံကုိ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ တီးမိေခါက္မိေလာက္ပါၿပီ။ ဒီေတာ့ ျမန္မာျပည္သုံး အမွ်ေ၀စာတမ္းမွာပါတဲ့ သတၱ၀ါသ၊ ဘုံကုိး၀ႏွင့္၊ ၀ိညာဏဌိတိ၊ တည္ရွိခုနစ္ပါး ဆုိတဲ့စာပုိဒ္ပါ ၀ိညာဏဌိတိ ခုနစ္ပါးဟူသည္ ပဋိသေႏၶ၀ိညာဏ္ရဲ႕တည္ရာ ခုႏွစ္ပါးကုိ ဆုိလုိပါတယ္။ ၀ိညာဏဌိတိ ဆုိသည္မွာ ၀ိညာဏပုဒ္ရယ္ ဌိတိပုဒ္ရယ္ကုိ ေပါင္းၿပီးေတာ့ ၀ိညာဏံ တိ႒တိ ဧတၳာတိ ၀ိညာဏဌိတိဟု (ဒိ၊ ဌ၊ ၂။ ၉၉။ ဒီ၊ ဌ၊ ၃၊ ၂၀၃။ သာရတၳ၊ ၁။ ၂၄၃။ သံ၊ ဋီ၊ ၂၊ ၂၂၃) တုိ႔မွာ ျပထားပါတယ္။ ေနာက္တခါ တိ႒တိ ဧတၳာတိ ဌိတိ၊ ၀ိညာဏႆ ဌိတိ ၀ိညာဏဌိတိ ဆုိၿပီး ပဋိသေႏၶ၀ိညာဥ္၏တည္ရာ (၀ိညာဏဌိတိ ၇ ပါး)ဆုိၿပီး ျပထားတာေတြ႔ရပါတယ။္ တခါ ဘုရားရွင္က "သတၱေခါ အာနႏၵ ၀ိညာဏဌိတိေယာ" ဆုိၿပီး (ဒီ၊ ၂၊၅၈-၉) မိန္႔ထားတာကုိလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ယင္း၀ိညာဏဌိတိကုိ တရားကုိယ္အားျဖင့္ ယူမယ္ဆုိပါက ပဋိသေႏၵ၀ိညာဥ္ႏွင့္တကြ ခႏၶာ ၅ ပါး။
တစ္နည္း ပဥၥေ၀ါကာရ(ခႏၶာငါးပါးအျပည့္အစုံ႐ွိေသာ)ဘုံ၌ ႐ုပ္၊ ေ၀ဒနာ၊ သညာ၊ သခၤါရ လုိ႔ေခၚတဲ့ ခႏၶာ ၄ပါး။အဘယ့္ေၾကာင့္ ခႏၶာငါးပါးရွိပါလွ်က္ႏွင့္ ေလးပါးသာရရသနည္းဟူမူကား ပဋိသေႏၶ၀ိညာဥ္ကုိ ခႏၶာဖြဲ႔မည္ဆုိပါက သခၤါရကၡႏၶာသာ ဖြဲ႔ရေသာေၾကာင့္သာျဖစ္ပါသည္။ စတုေ၀ါကာရဘုံ၌ ေ၀ဒနာ သညာ သခၤါရလုိ႔ေခၚတဲ့ ခႏၶာ သုံးပါးကုိ ဆုိလုိပါတယ္။
ယင္း၀ိညာဏဌိတိ ၇-ပါးတုိ႔ကုိ ေရတြက္ရေသာ္
၁။ နာနတၱကာယ နာနတၱသညီ = နာနတၱကာယနာနတၱသညီပုဂၢိဳလ္၊ မတူ-ထူးျခား-ကြဲျပား-ေသာ ကိုယ္ရွိသည္ျဖစ္၍ မတူ-ထူးျခား-ကြဲျပား-ေသာ (ပဋိသေႏၶ) သညာရွိေသာ၊ သူ။ (ကာမသုဂတိ ၇ ဘုံ၌ျဖစ္ေသာပုဂိၢဳလ္မ်ား) ကာမသုဂတိ(၇)ဘုံဟူသည္ လူဘုံႏွင့္၊နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္ကုိဆုိလုိပါသည္။
၂။ နာနတၱကာယ ဧကတၳသညီ = နာနတၱကာယဧကတၱသညီပုဂၢိဳလ္၊ မတူ-ထူးျခား-ကြဲျပား-ေသာ ကိုယ္ရွိသည္ျဖစ္၍ တူေသာ (ပဋိသေႏၶ)သညာရွိေသာ၊ သူ။ (ပထမစ်ာန္ ၃ ဘင့္အပုံႏွါယ္ ၄ ဘုံ၌ ျဖစ္သူမ်ား)
၃။ ဧကတၱကာယ နာနတၱသညီ-တူေသာခႏၶာကုိယ္႐ွိေသာ္လည္း ပဋိသေႏၶသညာကြဲျပားေသာပုဂၢဳိလ္
၄။ ဧကတၱကာယ ဧကတၱသညီ-တူေသာခႏၶာကုိယ္လည္းရွိ တူေသာပဋိသေႏၶသညာလည္းရွိေသာပုဂၢဳိလ္
၅။ အာသာသာနဥၥာယတႏုပဂ= အာကာသာနဥၥာယတနဘုံ၌ျဖစ္ေသာပုဂိၢဳလ္
၆။ ၀ိညာဏဥၥာယတႏုပဂ= ၀ိညာဏဥၥာယတနဘုံ၌ျဖစ္ေသာပုဂိၢဳလ္
၇။ အာကိဥၥညာယတႏုပဂ= အာကိၪၥာယတနဘုံ၌ျဖစ္ေသာပုဂိၢဳလ္
ထုိတြင္ လူ၊ ကာမာ၀စရနတ္၊ အပါယ္ ၄ဘုံမွ လြတ္ေသာ ဥတၱရမာတာ၊ ပိယကၤရမာတာစတဲ့ အခ်ိဳ႕ေသာ ေ၀မာနိက ၿပိတၱာတုိ႔သည္ ခႏၶာကုိယ္၏ အသြင္အျပင္ အမူအရာစသည္ ကြဲျပားၾကေသာေၾကာင့္ နာနတၱကာယ တိဟိတ္၊ ဒိြဟိတ္၊ အဟိတ္ ဟူေသာ ပဋိသေႏၶသညာ ကြဲျပားၾကေသာေၾကာင့္ နာနာတၱသညီ မည္ပါတယ္။
ျဗဟၼပါရိသဇၨာ၊ ျဗဟၼပုေရာဟိတာ၊ မဟာျဗဟၼာ ဟူေသာ ပဌမစ်ာန္ျဗဟၼာတုိ႔သည္ အႀကီး၊ အငယ္စေသာ အထူးထူးေသာ ကုိယ္သ႑ာန္ရွိၾကေသာေၾကာင့္ နာနာတၱကာယ ပဌမစ်န္၀ိပါက္ဟူေသာ တူေသာ ပဋိသေႏၶသညာရွိၾကေသာေၾကာင့္ ဧကတၱသညီမည္ပါတယ္။
ပရိတၱာဘာ၊ အပၸမာဏာဘာ၊ အဘႆရာဟူေသာ ဒုတိယစ်ာန္ျဗဟၼာတုိ႔သည္ တူညီေသာ ကုိယ္သ႑ာန္ရွိၾကေသာေၾကာင့္ ဧကတၱကာယ အ၀ိတကၠ၀ိစာရမတၱ၊ အ၀ိတကၠ အ၀ိစာရ ဟူေသာ ပဋိသေႏၶသညာကြဲျပားၾကေသာေၾကာင့္ နာနတၱသညီမည္ပါတယ္။
ပရိတၱသုဘာ၊ အပၸမာဏသုဘာ၊ သုဘကိဏွာဟူေသာ တတိယစ်ာန္ျဗဟၼာတုိ႔သည္ တူညီေသာ ကုိယ္သ႑ာန္ရွိၾကေသာေၾကာင့္ ဧကတၱကာယ စတုကၠနည္းအားျဖင့္ ႐ူပါ၀စရ တတိယစ်ာန္၀ိပါက္ ပဋိသေႏၶသညာ၊ ပဥၥကနည္းအားျဖင့္ ႐ူပါ၀စရ စတုတၳစ်ာန္ ၀ိပါက္ပဋိသေႏၶသညာ တူညီၾကေသာေၾကာင့္ ဧကတၱသညီ မည္ပါတယ္။
ထုိ႔အတူ ေ၀ဟပၹိဳလ္ျဗဟၼာ၊ သုဒၶါ၀ါသျဗဟၼာတုိ႔သည္လည္း တူညီေသာ ကုိယ္သ႑ာန္ရွိၾကေသာေၾကာင့္ ဧကတၱကာယ စတုကၠနည္းအားျဖင့္ ႐ူပါ၀စရစတုတၳစ်ာန္၀ိပါက္ပဋိသေႏၶသညာ၊ ပဥၥကနည္းအားျဖင့္ ႐ူပါ၀စရပဥၥမစ်ာန္ ၀ိပါ ပဋိသေႏၵသညာ တူညီၾကေသာေၾကာင့္ ဧကတၱသညီမည္ပါတယ္။
အာကာသာနဥၥာယတန ျဗဟၼာတုိ႔သည္ အာကာသာနဥၥာယတႏုပဂ၀ိညာဏဌိတိ မည္ပါတယ္။ ၀ိညာဏဥၥာ ယတန ျဗဟၼာတို႔သည္ ၀ိညာဏဥၥာယတႏုပဂ၀ိညာဏဌိတိ မည္ပါတယ္။ အာကိဥၥညာယတန ျဗဟၼာတုိ႔သည္ အာကိၪၥညာယတႏုပဂ၀ိညာဏဌိတိ မည္ပါတယ္။
အထက္ပါ ေဖာ္ျပပါတုိသည္ကား ၀ိညာဏဌိတိ= ပဋိသေႏၶ၀ိညာဥ္၏ တည္ရာ (၇) ပါးတုိ႔ပင္ျဖစ္ပါတယ္။
ယခု တဖန္ ဘုံဆုိသည္မွာလည္း ေျမ။ ေျမအျပင္။ အရာ။ အာ႐ံု။ ျဖစ္ရာဘံုဟု အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သတၱာ၀ါတုိ႔၏ ျဖစ္တည္ရာ ဘံုကိုး၀ဆိုသည္မွာ အထက္ပါ (၇) ပါးတြင္ ေန၀သညာနာသညာ ဘံုတစ္ပါးနဲ႔အသညသတ္ဘံုတို႔ကိုေပါင္းထည့္လုိက္ပါက ဘံုအားျဖင့္ ကိုးပါးရပါေၾကာင္းတင္ျပရင္းျဖင့္ အမွ်ေ၀စာတမ္းမွာပါတဲ့ “သတၱ၀ါသ၊ ဘုံကုိး၀ႏွင့္၊ ၀ိညာဏဌိတိ၊ တည္ရွိခုနစ္ပါး” ဆုိတဲ့အေၾကာင္းအရာေလးကုိ အနားသပ္လုိက္ရပါေတာ့သတည္း။
0 comments:
Post a Comment